Παρεκκλίσεις για ειδικές καταστάσεις

Το άρθρο 49 του ΓΚΠΔ εφαρμόζεται ως έσχατη λύση, όταν δεν μπορούν να εφαρμοστούν τα άρθρα 45 ή 46 (άρθρο 49, Εισαγ. Σκ. 111, 112 ΓΚΠΔ). Οι παρεκκλίσεις αποτελούν εξαιρέσεις από τον γενικό κανόνα απαίτησης επαρκούς επιπέδου προστασίας (άρθρο 45) ή επαρκών εγγυήσεων και αποτελεσματικών δικαιωμάτων (άρθρο 46) και, συνεπώς, πρέπει να ερμηνεύονται στενά. Το ΕΣΠΔ έχει εκδώσει σχετικά τις Κατευθυντήριες Γραμμές 2/2018. Σύμφωνα με το άρθρο 49 ΓΚΠΔ, ελλείψει απόφασης επάρκειας δυνάμει του άρθρου 45 ή κατάλληλων εγγυήσεων δυνάμει του άρθρου 46, διαβιβάσεις δεδομένων σε τρίτη χώρα λαμβάνουν χώρα μόνον εφόσον*:

  1. το υποκείμενο έχει ενημερωθεί για τους πιθανούς κινδύνους μιας τέτοιας διαβίβασης και έχει ρητώς συγκατατεθεί στη συγκεκριμένη διαβίβαση ή
  2. η διαβίβαση είναι απαραίτητη για την εκτέλεση σύμβασης μεταξύ του υποκειμένου και του υπευθύνου επεξεργασίας ή την εφαρμογή προσυμβατικών μέτρων κατόπιν αιτήματος του υποκειμένου ή για τη σύναψη σύμβασης που συνήφθη προς όφελος του υποκειμένου ή
  3. η διαβίβαση είναι απαραίτητη για τη σύναψη ή εκτέλεση σύμβασης συναφθείσας προς όφελος του υποκειμένου ή

*Σημ: Οι τρεις πρώτες περιπτώσεις παρεκκλίσεων ΔΕΝ εφαρμόζονται σε δραστηριότητες που εκτελούνται από δημόσιες αρχές κατά την άσκηση των δημόσιων εξουσιών τους.

  1. η διαβίβαση είναι απαραίτητη για σπουδαίους λόγους δημοσίου συμφέροντος που αναγνωρίζονται είτε στη νομοθεσία της ΕΕ είτε στη νομοθεσία κράτους μέλους στο οποίο υπόκειται ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή
  2. η διαβίβαση είναι απαραίτητη για τη θεμελίωση, άσκηση ή υπεράσπιση νομικών αξιώσεων ή
  3. η διαβίβαση είναι απαραίτητη προκειμένου να προστατευθούν τα ζωτικά συμφέροντα του υποκειμένου ή άλλων προσώπων, όταν το υποκείμενο είναι φυσικά ή νομικά ανίκανο να δώσει συγκατάθεση ή
  4. εάν τα διαβιβαζόμενα δεδομένα λαμβάνονται από μητρώο ανοιχτό στο κοινό ή έπειτα από αίτημα σε κάθε πρόσωπο που μπορεί να θεμελιώσει έννομο συμφέρον στην πρόσβαση σε αυτό.

Για τις διαβιβάσεις βάσει των ως άνω παρεκκλίσεων δεν απαιτείται άδεια της εποπτικής αρχής.

Στην περίπτωση που καμία από τις ως άνω νομικές βάσεις δεν εφαρμόζεται, η διαβίβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν:

  1. δεν εκτελείται από δημόσια αρχή κατά την άσκηση των δημόσιων εξουσιών της,
  2. δεν είναι επαναλαμβανόμενη,
  3. αφορά μόνο περιορισμένο αριθμό υποκειμένων,
  4. είναι απαραίτητη για τους σκοπούς «επιτακτικών έννομων συμφερόντων» του υπευθύνου επεξεργασίας, από τα οποία δεν υπερισχύουν τα συμφέροντα ή τα δικαιώματα του υποκειμένου, και
  5. ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει παράσχει τις κατάλληλες διασφαλίσεις για τα διαβιβαζόμενα δεδομένα.

Στην περίπτωση αυτή ο υπεύθυνος επεξεργασίας επιτρέπεται να διαβιβάζει μόνον εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ως άνω προϋποθέσεις. Επιπλέον, υποχρεούται να ενημερώσει την εποπτική αρχή για τη διαβίβαση και να παράσχει επιπλέον ενημέρωση στο υποκείμενο.

Τέλος, διαβιβάσεις σε δικαστήριο ή διοικητική αρχή τρίτης χώρας που απαιτεί από υπεύθυνο επεξεργασίας ή εκτελούντα την επεξεργασία να διαβιβάσει ή να κοινοποιήσει προσωπικά δεδομένα είναι επιτρεπτές, μόνον εάν οι αποφάσεις των αλλοδαπών αρχών βασίζονται σε διεθνή συμφωνία (όπως σύμβαση αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής), που ισχύει μεταξύ της αιτούσας τρίτης χώρας και της ΕΕ ή κράτους μέλους, με την επιφύλαξη άλλων λόγων διαβίβασης (άρθρο 48 ΓΚΠΔ).

 

Χρήσιμες συνδέσεις

Κατευθυντήριες Γραμμές 2/2018 του ΕΣΠΔ
Για τις παρεκκλίσεις του άρθρου 49 ΓΚΠΔ.